Bardzo często lekarze mówią, że lepiej zapobiegać niż leczyć. I dokładnie tak samo jest w psychologii sportu. Zazwyczaj na konsultacje zgłaszają się zawodnicy, którzy nie osiągają progresu treningowego przez co łapią tzw. „doła", bądź zawodnicy, którzy z powodu kontuzji, czy innych negatywnych sytuacji życiowych, nie do końca umieją sobie z nimi poradzić. A to już niestety jest zdecydowanie za późno i odwrócenie tych sytuacji zajmuje zdecydowanie więcej czasu i początkowo by odwrócić ten proces, trzeba zajmować się mniej przyjemnymi rzeczami, by dopiero później zacząć przerabiać to co w psychologii sportu jest naprawdę bardzo przyjemne. A wina niestety leży w tym, że my zamiast właśnie wyżej wspomnianego hasła działamy odwrotnie i wolimy „leczyć a nie zapobiegać”.
Należy podkreślić, że umiejętności, które nabywają sportowcy w pracy z psychologiem sportu, pomagają nie tylko w osiąganiu lepszych wyników sportowych ale również przyczyniają się do rozwoju osobistego poza sportem. Wiadomo, że kariera sportowca nie trwa wiecznie i wcześniej czy później będzie ona musiała być zakończona.
Wówczas pozostaje pytanie co dalej?
Dzięki nabytym umiejętnością psychologicznym, zawodnik kończący karierę jest lepiej przygotowany, aby wkroczyć na nową drogę kariery i daje sobie większą szansę na odniesienie sukcesu w codziennym życiu.
Aby zostać psychologiem sportu trzeba wiedzieć, co wiąże się z tym zawodem:
1. Jakie zadanie ma psycholog sportu?
Psycholog sportu wspiera zawodników w osiąganiu wyników poprzez rozwijanie ich kompetencji psychologicznych. Psycholog sportu jest często członkiem sztabu szkoleniowego i współpracuje z trenerami.
2. Z kim pracuje psycholog sportu?
Klientami, z którymi współpracuje psycholog sportu są sportowcy oraz trenerzy. Psycholog sportu pracuje zarówno w kierunku wzmocnienia psychicznego zawodnika, jak również wypracowania najlepszych rozwiązań, które zawodnik może zastosować w konkretnej sytuacji. Jeśli psycholog sportu współpracuje z trenerem, jego zadanie polega między innymi na rozwijaniu kompetencji trenera związanych z budowaniem relacji z zawodnikiem, wyznaczaniem celów, motywowaniem.
3. Czy psycholog sportu jest zobowiązany do tajemnicy?
Psycholog sportu na pierwszym spotkaniu z klientem powinien poinformować o warunkach na jakich podejmuje współpracę. Jedna z informacji, którą przekazuje psycholog sportu dotyczy tego, czy sesje są objęte tajemnicą. Z tajemnicą przebiegu sesji jest związana również dyskrecja w zakresie informowania o tym, z kim pracuje psycholog sportu.
4. Czy psycholog sportu może pracować jednocześnie z zawodnikiem i trenerem ?
To zależy od zakresu, jakim zajmuje się psycholog sportu. W niektórych przypadkach to, że psycholog sportu pracuje jednocześnie z zawodnikiem i trenerem może komplikować współpracę.
5. Jak długo psycholog sportu współpracuje z zawodnikiem?
To, jak długo psycholog sportu współpracuje z zawodnikiem w dużej mierze zależy od wcześniej uzgodnionego zakresu współpracy. Praca powinna być skoncentrowana na dokładnie zdefiniowanych celach. Czas potrzebny na ich osiągnięcie również powinien być określony chociażby poprzez liczbę spotkań.
6. Jakie korzyści daje psycholog sportu?
Psycholog sportu pomaga opanować stres, utrzymać koncentrację na celu, a także wypracować zachowania, które mogą być przydatne w trudnych momentach rywalizacji. Psycholog sportu również pomaga zmobilizować się po przegranej.
7. Jak często psycholog sportu spotyka się z klientami?
To, jak często psycholog sportu spotyka się z klientami zależy od konkretnych potrzeb. Zwykle raz w tygodniu, raz na dwa tygodnie, a jeśli jest szczególna potrzeba to częściej. Należy pamiętać, że zmiana psychologiczna nie dokonuje się z dnia na dzień, dlatego klienci są proszeni o cierpliwość, systematyczną pracę przez określony czas. Należy jednak podkreślić, że ten czas nie musi być długi.
8. Jak stwierdzić, że psycholog sportu jest dobrym rozwiązaniem dla sportowca?
Sfera psychiczna jest często uważana za istotną z punktu widzenia osiągania wyniku sportowego. Jednak nic nie zastąpi umiejętności.
9. Kiedy psycholog sportu nie jest potrzebny?
Jeśli trener lub zawodnik nie widzą potrzeby współpracy z psychologiem, nie należy na siłę szukać powodów, które uzasadniają taką współpracę.
10. Czy zawodnik lub trener może poradzić sobie bez psychologa sportu?
Proces pracy z psychologiem sportu często polega na przekazaniu podstawowych założeń i ćwiczeń, które zawodnik realizuje samodzielnie. Rola psychologa sportu sprowadza się do ewentualnych spotkań i monitorowania tego procesu.
11. Jak pracuje psycholog sportu?
Na początku psycholog sportu spotyka się z klientem. Przeprowadza wywiad, podczas którego ustala oczekiwania. Kolejny krok polega zwykle na zebraniu danych. Kolejne etapy to psychoedukacja i wypracowanie konkretnych rozwiązań. Całość często sprowadza się do kilku intensywnych spotkań. Jeśli klient jest zaangażowany, systematyczny, koncentruje się na zmianie, proces zwykle przebiega szybko.
12. Jaki jest pierwszy krok, gdy chcę skorzystać z psychologa sportu?
Praca z psychologiem sportu to inwestycja, która powinna się zwrócić. Dlatego przemyśl, czy psycholog sportu jest potrzebny i w czym konkretnie miałby pomóc. Zastanów się, czy pewnych rzeczy nie możesz zrobić samodzielnie. Jeśli stwierdzisz, że psycholog sportu jest potrzebny umów się na spotkanie.
13. Czy to prawda, że efekty pracy z psychologiem sportu zależą od zawodnika?
Przyjęło się mówić, że wynik pracy psychologa w tym psychologa sportu zależy od klienta. Tylko częściowo jest to prawda, ponieważ dużo zależy od kompetencji psychologa. Jeśli współpracując z psychologiem sportu nie widzisz postępów nie obarczaj się winą, tylko porozmawiaj z nim o tym, lub poszukaj kogoś innego.
